07.02.2023 195 defa okundu

OHAL (Olağanüstü Hal), bir ülkede normalde geçerli olan hukuki, sosyal ve ekonomik düzenin bir nedenden dolayı geçici olarak bozulması sonucu devletin kısıtlayıcı tedbirler almasına denir.

OHAL’in amacı, devletin ülke güvenliği, huzuru ve düzeni koruyabilmek için gerekli önlemleri almasıdır. OHAL’in uygulanması sırasında, devletin yetkileri genişler ve hükümetin çok daha fazla güç kazanmasına olanak tanır. Ancak aynı zamanda OHAL uygulaması insan haklarının kısıtlanmasına da neden olabilir.

OHAL hangi durumlarda ilan edilir?

OHAL, aşağıdaki durumlarda ilan edilebilir:

Sıra dışı durumlar: Ülkede doğal afet, salgın hastalık, terör saldırısı gibi sıradışı durumlar meydana geldiğinde OHAL ilan edilebilir.

Ulusal güvenlik tehditi: Ülkede ulusal güvenliğin tehlikeye girdiği durumlarda OHAL ilan edilebilir.

Ekonomik kriz: Ülkede ekonomik krizin ağırlaşması veya devletin önemli bir ekonomik sorunla karşı karşıya kalması durumunda OHAL ilan edilebilir.

Sosyal kargaşa: Ülkede sosyal kargaşa veya isyanların meydana gelmesi durumunda OHAL ilan edilebilir.

Türkiye Cumhuriyeti yasalarında OHAL nedir?

OHAL Nedir? Neden İlan Edilir!

Türkiye Cumhuriyeti Yasalarında, OHAL (Olağanüstü Hal), Anayasanın 120. maddesi tarafından tanımlanmıştır. Anayasanı 119. maddesi gereğince “Madde 119 – Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.”

Türkiye’de OHAL, cumhurbaşkanının teklifi üzerine Meclis tarafından kabul edilir ve belirli bir süre için ilan edilebilir. OHAL süresi, Meclis tarafından belirlenen süre içinde uzatılabilir veya erken sonlandırılabilir. OHAL uygulaması sırasında, hükümetin öncelikli olarak ülkenin güvenliği, huzuru ve düzeni koruma amacı vardır, ancak aynı zamanda insan haklarının kısıtlanmasına da neden olabilir. OHAL uygulaması sırasında yapılan yasal değişiklikler, OHAL sona erdiğinde geçerliliğini yitirir ve normale döner.

OHAL çeşitleri nelerdir?

OHAL (Olağanüstü Hal) çeşitleri genellikle ülkenin siyasi, hukuki ve güvenlik durumlarına göre belirlenir ve uygulanır. Genel olarak, OHAL çeşitleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

Tam OHAL: Devletin belirli bir alanda ve belirli bir süre için tüm yetkilerini kullanmasını ve yasaları geçici olarak uygulamadan önce onları onaylamasını sağlar. Bu, devletin güvenlik tehditlerini, ekonomik krizi veya benzeri durumları kontrol altına almasına yardımcı olur.

Kısmi OHAL: Devletin belirli bir alanda ve belirli bir süre için belirli yetkilerini kullanmasını ve yasaları geçici olarak uygulamadan önce onları onaylamasını sağlar. Bu, devletin belirli bir durumu kontrol altına almasına yardımcı olur ve genellikle tam OHAL’e göre daha sınırlıdır.

Bölgesel OHAL: Devletin belirli bir bölgede ve belirli bir süre için yetkilerini kullanmasını ve yasaları geçici olarak uygulamadan önce onları onaylamasını sağlar. Bu, devletin belirli bir bölgedeki güvenlik tehditlerini, ekonomik krizi veya benzeri durumları kontrol altına almasına yardımcı olur.

Bu çeşitler, OHAL uygulamalarının çeşitli durumlarda uygulanabileceğini ve ülkelere göre farklılık gösterabileceğini göstermektedir. OHAL uygulamalarının süresi ve şartları da ülkeden ülkeye farklılık gösterir.

Kısmi OHAL nedir?

Kısmi OHAL (Partial State of Emergency), bir ülkede normalde geçerli olan hukuki, sosyal ve ekonomik düzenin belirli bir bölgesinde veya belirli bir konuda geçici olarak bozulması sonucu devletin kısıtlayıcı tedbirler almasına denir. Kısmi OHAL uygulaması, devletin belirli bir bölgede veya belirli bir konuda kısıtlayıcı tedbirler almasına olanak tanır ve hükümetin yetkilerini genişletir.

Kısmi OHAL, OHAL’in tamamına göre daha az kısıtlayıcı ve insan haklarına daha az müdahil olmasına rağmen, belirli bir bölgede veya konuda hükümetin güçlendirilmesini sağlar. Kısmi OHAL uygulaması sırasında yapılan yasal değişiklikler, OHAL sona erdiğinde geçerliliğini yitirir ve normale döner.

Türkiye’de ilan edilen OHAL durumlar?

Türkiye’de OHAL, son yıllarda birçok kez ilan edilmiştir. 2016 yılında, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında OHAL ilan edilmiş ve 2018’e kadar uygulanmıştır. Aynı zamanda, Türkiye’nin güney sınırındaki Suriye ve Irak’taki terör tehditlerine karşı OHAL ilan edilmiştir.

Dünyada ilan edilen OHAL örnekler!

Aşağıdaki bazı örnekler verilebilir:

Fransa: 2015 yılındaki Paris saldırıları sonrasında OHAL ilan edilmiştir.

Egipte: 2013 yılındaki hükümet değişikliği sonrasında OHAL ilan edilmiştir.

Venezuela: 2016 yılında ekonomik krizin yanı sıra sosyal ve politik istikrarsızlıklar nedeniyle OHAL ilan edilmiştir.

Rusya: 1999 yılında İç Savaşın sona ermesi nedeniyle OHAL ilan edilmiştir.

Zimbabwe: 2007 yılında askeri bir darbe sonrasında OHAL ilan edilmiştir.

Myanmar (Birmanya): 2021 yılında askeri bir darbe sonrasında OHAL ilan edilmiştir.

Ukrayna: 2014 yılında Rusya’nın Krim’i işgal etmesi ve Donbass’taki iç savaş nedeniyle OHAL ilan edilmiştir.

Kenya: 2018 yılında Cumhuriyet Başkanlığı seçimi sonrasındaki güvensizlik durumu nedeniyle OHAL ilan edilmiştir.

Sudan: 2019 yılında hükümet değişikliği sonrasında OHAL ilan edilmiştir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir